Voelbare topografische kaarten

Tot nu toe wordt een voelbare (tactiele) kaart altijd met de hand getekend. Een tijdrovende klus. Heb je een kaart besteld, dan kan het zomaar een paar maanden duren voordat de kaart in je brievenbus zit. Binnen het project Tactiele kaarten werken verschillende organisaties samen om dit te veranderen.

Het Kadaster beschikt in Nederland over een enorme hoeveelheid geografische informatie en wil deze graag breder beschikbaar stellen. Ook voor mensen met een visuele beperking. Vanuit deze wens zocht het Kadaster contact met Stichting Accessibility en vervolgens zijn ook Stichting Dedicon en Esri Nederland bij de samenwerking betrokken. Hun gezamenlijke doel: op een efficiënte manier voelbare (tactiele) kaarten maken voor slechtziende en blinde mensen.

Wat is een voelbare kaart?

Julian Nauta is vanuit Dedicon als productmanager bij het project betrokken. ‘Een voelbare of tactiele kaart is een kaart met voelbare informatie en braille. De straten zijn bijvoorbeeld voelbaar als doorlopende lijnen. Fietspaden en wandelpaden voelen anders, bijvoorbeeld als lijnen met puntjes. Bij de kaart zit een legenda in zowel braille als extra grote zwartschriftletters voor mensen die slechtziend zijn. De gebruiker kan zo lezen wat er op de kaart staat.’

Sneller maakproces

Tamara: ‘De kracht van dit project is dat we kennis en kunde van verschillende organisaties aan elkaar koppelen zodat we voelbare kaarten veel efficiënter en sneller kunnen produceren. Het Kadaster levert de informatie voor op de kaart, de software van Esri zet deze vervolgens om in kaartvorm. Het is dus niet meer nodig om de kaart met de hand te tekenen. En dat scheelt enorm veel tijd waardoor mensen een kaart veel sneller kunnen ontvangen.’

De tactiele kaart wordt daarna met gewone inkt geprint op zwelpapier. Julian: ‘Dit speciale papier heeft aan één zijde een speciale coating. Na het printen gaat het bedrukte papier door een zweloven, dit lijkt een beetje op een lamineerapparaat. Door de hitte zwelt de inkt op en wordt deze voelbaar voor de gebruiker. Dat is een bestaand proces dat op veel plekken al toegepast wordt voor andere tactiele tekeningen.’

Kunst van het weglaten

Julian: ‘Een van de wensen van de testgroep met ervaringsdeskundigen is dat er keuze is tussen verschillende niveaus van tactiele informatiedichtheid. Daarom kun je nu kiezen voor een overzichtskaart met straten, een kaart op dezelfde schaal met meer details naar keuze én een kaart die inzoomt op een kleiner gebied. Wat iemand kan lezen en qua informatie aankan, is heel verschillend. Sommigen vinden een kaart met heel veel details te ingewikkeld. Terwijl iemand die veel ervaring heeft met het verwerken van tactiele informatie juist graag meer details wil.’

Verbaasde reactie

Tamara: ‘Ervaringsdeskundigen spelen een belangrijke rol in dit project. Zonder hun adviezen hadden we niet gestaan waar we nu staan. We vragen welke wensen ze hebben en bij elke volgende stap vragen we hun feedback. En dat levert hele leuke reacties op, zoals een mevrouw die verrast was dat Duitsland zoveel groter is dan Nederland. Maar ook dat ze het fijn vindt dat ze door het gebruik van een tactiele kaart dezelfde informatie tot zich kan nemen als iemand zonder visuele beperking.’

Onderstaande video laat zien hoe een tactiele kaart wordt gemaakt en wat deze kaarten betekenen voor Ellen en Anne.

Prijzen

Het project Tactiele kaarten trekt de aandacht en heeft inmiddels de ‘Making A Difference Award’ gewonnen op de Esri User Conference in San Diego. Dit is een prijs voor projecten die bijdragen aan een betere wereld, door gebruik te maken van de GIS-software van Esri. Daarnaast is het project genomineerd voor Overheidsinnovatie van het jaar en wordt het gepresenteerd op een vakbeurs in Zuid-Afrika.

Volgende stap

Tamara: ‘We zijn ontzettend blij met al deze aandacht. Want het is natuurlijk belangrijk dat zoveel mogelijk mensen de tactiele kaart nieuwe stijl kennen en gaan gebruiken. Inmiddels weten we hoe we de kaarten moeten produceren. Nu richten we ons op de volgende stap: ervoor zorgen dat mensen de kaarten eenvoudig online kunnen bestellen en binnen een paar dagen in huis hebben.’

Meer lezen?

Op de pagina Mobiliteit lees je wat we nog meer doen om de wereld beter toegankelijk te maken voor mensen met een visuele beperking.